1. Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΤΙΒΕΝ ΣΑΠΙΡΟ

Πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με την καινοτομία;

Ασχολιόμουν με την Αναδιοργάνωση Επιχειρήσεων Διαδικασιών. Το 1995 έκανα μια επίμονη διαπίστωση. Άνθρωποι έχαναν την εργασία τους ως αποτέλεσμα την δουλειάς που προωθούσα. Συνειδησιακά δεν μπορούσα να συνεχίσω. Ήθελα να αποτελώ καταλύτη στη δημιουργία θέσεων εργασίας και όχι στο κόψιμο τους. Μετακινήθηκα στην καινοτομία.

Πώς ορίζεται την καινοτομία;

Καινοτομία είναι να παραμένεις εντός του θέματος.

Γιατί οι εταιρείες αποτυγχάνουν να καινοτομούν;

Ο εγκέφαλος μας δεν είναι συνυφασμένος με την καινοτομία, αλλά με την επιβίωση. Πιστεύει πως ό,τι είχαμε κάνει στο παρελθόν μας κράτησε ζωντανούς, επομένως θέλει να συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι κάναμε προηγουμένως. Είμαστε προγραμματισμένοι να φοβόμαστε την αλλαγή γιατί μοιάζει να εμπεριέχει ρίσκο.

Ποια είναι τα βασικά λάθη που κάνουν οι εταιρείες;

Δεν είναι σαφείς ως προς τους τομείς στους οποίους θέλουν να διαφοροποιηθούν και ως αποτέλεσμα σπαταλούν τις προσπάθειες καινοτομίας. Είτε ψάχνουν για ιδέες – που είναι πάντα μια κακή ιδέα – είτε λύνουν το λάθος πρόβλημα. Η εξειδίκευση εμποδίζει την ικανότητα τους να καινοτομούν. Αποθεώνουν τα οφέλη της αποτυχίας.

Ποια είναι τα βήματα που οδηγούν στην καινοτομία;

Το πρώτο βήμα είναι να αυξηθεί η επίγνωση του γιατί η καινοτομία είναι καίριας σημασίας και το που πρέπει αυτή να στοχεύσει. Θέλεις όλοι να είναι καινοτόμοι, αλλά δεν θέλεις να καινοτομούν παντού. Έπειτα, πρέπει να στρέφεις τους ανθρώπους στο να θέτουν τις σωστές ερωτήσεις με τον σωστό τρόπο. Το τρίτο βήμα είναι να ωθείς τους ανθρώπους να μιλούν με άλλους ανθρώπους έξω από την επιχείρηση. Τέλος, πρέπει να τους αφήνεις χρόνο και ελευθερία να πειραματιστούν.

Θεωρείτε ό,τι η Ελλάδα πρέπει να στραφεί στην καινοτομία;

Ο καθένας χρειάζεται την καινοτομία: εταιρείες, ιδιώτες, χώρες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια ποικιλία λόγων: για να μειώσει τα κόστη, για να βελτιώσει το επίπεδο των υπηρεσιών, για να αυξήσει την πιστότητα των πελατών. Είναι δύσκολο να πω σε ποιες συγκεκριμένες περιοχές πρέπει να επικεντρωθεί, αλλά σίγουρα η καινοτομία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να λύσει οικονομικές προκλήσεις.

Μπορεί η Ελλάδα να καινοτομήσει παρά την κρίση;

Η καινοτομία όταν γίνεται σωστά δεν απαιτεί πολλά χρήματα. Στην πραγματικότητα παράγει χρήματα. Αλλά οι έξυπνες ιδέες δεν είναι αρκετές. Απαιτεί οι άνθρωποι να αφήσουν στην άκρη προσωπικές τακτικές και να κάνουν αυτό που είναι σωστό για το ευρύτερο καλό.

Αξίζει, όμως, να πάρεις το ρίσκο που εμπεριέχει η καινοτομία;

Το ρίσκο του να μην καινοτομείς είναι μεγαλύτερο από το ρίσκο του να καινοτομείς. Αν δεν αλλάξεις, θα είσαι τελικά μη σχετικός.

Ποια είναι η σύνδεση μεταξύ καινοτομίας και ανθρώπινου δυναμικού;

Η καινοτομία συνδέεται με τον καθένα σε έναν οργανισμό. Το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού μπορεί να διευκολύνει στην πρόσληψη των σωστών ατόμων για την καινοτομία, στο να μη χαθούν οι άνθρωποι που μπορούν να συνεισφέρουν περισσότερο στην εκπαίδευση επάνω στη διαδικασία της καινοτομίας, στον επανακαθορισμό των δομών του οργανισμού, ώστε να αυξηθεί η καινοτομία.

Λέτε ότι η καινοτομία όχι μόνο παράγει χρήματα άλλα αλλάζει και ζωές;

Δημιουργεί θέσεις εργασίες και παρακινεί τις οικονομίες. Και το αποτέλεσμα είναι καλύτερα προϊόντα ή υπηρεσίες, βελτιώνοντας τις ζωές των καταναλωτών. Όλοι κερδίζουν από την καινοτομία, εκτός από τις εταιρείες που αποτυγχάνουν να συμβαδίσουν με αυτήν.

Γιατί υποστηρίζετε ότι η έκφραση ‘think out of the box’ είναι λανθασμένη;

Παραδόξως, μειώνει τη δημιουργικότητα. Αν δώσεις σε κάποιον μια λευκή σελίδα και του πεις ‘δώσε μου κάποιες ιδέες’ , θα δυσκολευτεί να ανταποκριθεί γιατί η ερώτηση είναι πολύ ευρεία. Αλλά αν του δώσεις μια συγκεκριμένη πρόκληση να λύσει, θα έχεις μία καλύτερη ευκαιρία στο να βρεθεί μια δημιουργική λύση. Και το πιο σημαντικό είναι ότι η λύση αυτή είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερης αξίας και μεγαλύτερης σχετικότητας.

2. ΤΑ ΠΛΟΙΑ LPG, LEG & LNG

α. ΤΟ ΠΛΟΙΟ LPG:

Τα πλοία LPG είναι πλοία καινοτόμα μεταφοράς υγροποιημένου αερίου σε θερμοκρασίες μέχρι -60 °C. Τα κύρια φορτία που μεταφέρουν είναι προπάνιο και βουτάνιο. Οι δεξαμενές του φορτίου διαθέτουν πολλαπλά τοιχώματα για την διατήρηση της θερμοκρασίας του φορτίου στα απαιτούμενα επίπεδα. Τα πλοία LPG που πάνε σε μικρά terminals διαθέτουν δεξαμενές pressurized, συνεπώς το φορτίο συμπιέζεται για να υγροποιηθεί και διατηρείται υπό θετική πίεση. Τα μεγαλύτερα πλοία LPG διαθέτουν δεξαμενές semi- pressurized, δηλαδή το φορτίο διατηρείται ψύχεται και συμπιέζεται για να υγροποιηθεί υπό θετική πίεση. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού ενδεχομένως, ένα μέρος του φορτίου να ατμοποιηθεί λόγω αύξησης της θερμοκρασίας. Τα πλοία LPG διαθέτουν εξοπλισμό που επανυγροποιεί το φορτίο που ατμοποιήθηκε, μέσα από μία διαδικασία αφαίρεσης της υγρασίας και ψύξης του ατμοποιημένου φορτίου. Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην φορτοεκφόρτωση των πλοίων LPG καθώς τα φορτία είναι επικίνδυνα. Πριν την φόρτωση θα πρέπει να γίνει προετοιμασία των δεξαμενών (ψύξη). Η ψύξη αυτή θα πρέπει να γίνεται μειώνοντας την θερμοκρασία στην δεξαμενή 10 °C ανά ώρα, για να αντέξουν τα ελάσματα και να μη σπάσουν από απότομη αλλαγή θερμοκρασίας. Τα μέτρα πρόληψης στα πλοία LPG είναι μεγάλα λόγω της επικινδυνότητας του φορτίου. Ταυτόχρονα η επάνδρωση τους πρέπει να γίνεται από ειδικά εκπαιδευμένο πλήρωμα με συγκεκριμένη εμπειρία, που να μπορεί να ανταπεξέλθει στις ιδιαιτερότητες του φορτίου που μεταφέρεται. Τα πλοία LPG κοστίζουν ανάλογα με το μέγεθός τους από 40 – 70 εκατομμύρια δολάρια. Η αγορά τους είναι σταθερή

καθώς υπάρχει ζήτηση σχεδόν από όλα τα κράτη του κόσμου. Ο αριθμός των υπαρχόντων πλοίων LPG δεν είναι μεγάλος, γεγονός που κάνει την αγορά τους ελεγχόμενη χωρίς απότομες μεταβολές. Η είσοδος στην αγορά των πλοίων δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη, όμως η διεκδίκηση μεγάλου μεριδίου της αγοράς είναι δύσκολη καθώς υπάρχουν πολλοί μεγάλοι παίκτες στον κλάδο. Ως επένδυση τα πλοία LPG μία από τις καλύτερες επιλογές που έχουν οι πλοιοκτήτες που θέλουν να διαφοροποιηθούν. Επίσης είναι βιώσιμα πλοία με την έννοια πως έχουν υψηλά έσοδα και βραχύ χρονικό διάστημα απόσβεσης. Συνεπώς τα πλοία LPG είναι πλοία καινοτόμα τεχνολογικά που αποτελούν πολύ καλή επιλογή επένδυσης.

β. ΤΟ ΠΛΟΙΟ LEG:

Τα πλοία LEG είναι πλοία καινοτόμα και υψηλής τεχνολογίας. Μεταφέρουν υγροποιημένο αιθυλένιο το οποίο έχει ψυχθεί στους – 104 °C. Οι δεξαμενές φορτίου τους είναι τελευταίας τεχνολογίας διαθέτοντας ειδικά κράματα νικελίου και χρωμίου επεξεργασμένα να αντέχουν τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Οι δεξαμενές του φορτίου διαθέτουν επίσης πολλαπλά τοιχώματα για την διατήρηση της απαιτούμενης θερμοκρασίας. Είναι συνήθως τύπου semi-pressurized, δηλαδή το φορτίο ψύχεται και ταυτόχρονα συμπιέζεται υπό θετική πίεση. Τα πλοία LEG απαιτούν ιδιαίτερα εκπαιδευμένο και εξειδικευμένο πλήρωμα που να μπορεί να ανταπεξέλθει στις ιδιαιτερότητες του φορτίου. Τα μέτρα πρόληψης για ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος είναι αυστηρά καθώς το φορτίο είναι επικίνδυνο. Η φορτοεκφόρτωση του χρειάζεται ειδική μεταχείριση και πριν την φόρτωση ψύχονται οι δεξαμενές κατεβάζοντας την θερμοκρασία 10 °C ανά ώρα. Αυτή η διαδικασία απαιτεί υπομονή και σωστή διαχείριση με συνεχόμενο έλεγχο από το πλήρωμα. Τα νέα πλοία LEG διαθέτουν καινοτόμους τεχνολογικά κινητήρες διπλού καυσίμου (HFO-MDO/ αιθυλένιο), μπορούν δηλαδή να χρησιμοποιήσουν το φορτίο που ατμοποιείται ως καύσιμο στις μηχανές πρόωσης. Ταυτόχρονα διαθέτουν και σύστημα επανυγροποίησης του ατμοποιημένου φορτίου. Τα πλοία LEG μπορούν να μεταφέρουν και άλλα υγροποιημένα αέρια, δηλαδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως πλοία LPG. Η τιμή ενός πλοίου LEG κυμένεται από 80-90 εκατομμύρια δολάρια. Υπάρχουν γύρω στα 100 πλοία LEG σε όλο τον κόσμο. Αυτό κάνει την αγορά τους να είναι πολύ σταθερή. Είναι η καλύτερη επιλογή για κάποιον που θέλει να διαφοροποιηθεί μπαίνοντας σε μία νέα αγορά. Συνεπώς η αγορά των πλοίων LEG αποτελεί μία κατηγορία πλοίων καινοτόμων τεχνολογικά με μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον.

γ. ΤΟ ΠΛΟΙΟ LNG:

Τα πλοία LNG είναι τα πλοία με την μεγαλύτερη τεχνολογία και τα πιο καινοτόμα. Μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο στους – 163 °C. Οι δεξαμενές τους

μπορεί να είναι είτε τύπου Moss είτε πρισματικές. Οι δεξαμενές τύπου Moss είναι σφαιρικές και έχουν πάρει την ονομασία τους από τον άνθρωπο που τις πρώτο-έφτιαξε. Οι πρισματικές δεξαμενές εκμεταλλεύονται καλύτερα την γεωμετρία και τους χώρους του πλοίου, ενώ ταυτόχρονα είναι πιο εύκολες στην κατασκευή τους κατά τη ναυπήγηση του πλοίου. Τα δύο είδη δεξαμενών διαθέτουν τοιχώματα από επεξεργασμένα κράματα νικελίου και χρωμίου. Διαθέτουν επίσης πολλαπλά τοιχώματα για την διατήρηση της θερμοκρασίας στους -163 °C. Οι δεξαμενές των πλοίων LNG είναι full- refrigerated, το φορτίο μόνο ψύχεται παρόλα αυτά η πίεσή του είναι θετική σε σχέση με αυτή του περιβάλλοντος. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την φορτοεκφόρτωση και απαιτείται τα πλοία αυτά να επανδρώνονται από άριστα εκπαιδευμένα πληρώματα και εξειδικευμένα σε πλοία LNG. Πριν την φόρτωση ψύχονται οι δεξαμενές κατεβάζοντας την θερμοκρασία 10 °C ανά ώρα. Το φυσικό αέριο δεν επανυγροποιείται. Για τον λόγο αυτό τα πλοία LNG διαθέτουν καινοτόμες μηχανές διπλού καυσίμου (diesel – natural gas) οι οποίες μπορούν να καταναλώσουν είτε diesel (HFO/MDO), ή μέρος του φορτίου που έχει ατμοποιηθεί (φυσικό αέριο). Μέρος του φορτίου που ατμοποιείται φυλάσσεται σε δεξαμενές και μπορεί να καταναλωθεί από τις μηχανές πρόωσης. Το φορτίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο και τα μέτρα πρόληψης είναι τα αυστηρότερα από όλα τα πλοία. Τα πλοία LNG χρειάζονται ειδικές εγκαταστάσεις για να φορτοεκφορτώσουν και το φυσικό αέριο εισάγεται με πλοία σε περίπου 20 χώρες. Η τιμή του κάθε πλοίου LNG είναι γύρω στα 200 εκατομμύρια δολάρια. Ταυτόχρονα μόλις 7 ναυπηγεία έχουν την τεχνογνωσία να κατασκευάσουν πλοία LNG. Για να υπάρξει χρηματοδότηση πριν την ναυπήγηση τους τα πλοία αυτά έχουν ήδη υπογράψει συμβόλαια χρονοναύλωσεων πολλών ετών. Τα έσοδά τους είναι τα μεγαλύτερα από τα υπόλοιπα πλοία. Παγκοσμίως υπάρχουν γύρω στα 520 πλοία LNG. Η είσοδος στην αγορά τους είναι δύσκολη λόγω του μεγάλου κόστους των πλοίων. Η διεκδίκηση μεριδίου της αγοράς είναι ακόμα πιο δύσκολη καθώς στην αγορά των LNG δραστηριοποιούνται οι μεγαλύτεροι πλοιοκτήτες του κόσμου. Συνεπώς αποτελεί την αφρόκρεμα των πλοίων τεχνολογικά και καινοτομικά. Είναι κατηγορία πλοίων με την μεγαλύτερη προοπτική ανάπτυξης στο μέλλον.

3. SWOT ANALYSIS ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΟΙΑ LPG, LEG & LNG

3.1 ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΟΙΑ LPG

A. ΔΥΝΑΜΕΙΣ (STRENGHTS)

  • Μικρός αριθμός παγκόσμιου στόλου.
  • Πλοία υψηλής τεχνολογίας.
  • Μικρό κόστος ναυπήγησης.
  • Δραστηριοποίηση σε πολλά μέρη.
  • Το LPG είναι παράγωγο και του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.

B. ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ (WEAKNESSES)

  • Χρήση εξειδικευμένων πληρωμάτων.
  • Επικίνδυνο φορτίο.
  • Υψηλότερα κόστη έναντι ανταγωνιστών.

C. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (OPPORTUNITIES)

  • Ζήτηση από όλα τα κράτη του κόσμου.
  • Εύκολη είσοδος στην αγορά.
  • Εξαγορά ανταγωνιστών.
  • Σταθερή αγορά με υψηλά ναύλα.
  • Στρατηγικές συμμαχίες.

D. ΑΠΕΙΛΕΣ (THREATS)

  • Είσοδος ισχυρών ανταγωνιστών.
  • Επιβραδυνόμενη ανάπτυξη της αγοράς.
  • Επιρροή της τιμής από υποκατάστατα.

3.2 ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΟΙΑ LNG

A. ΔΥΝΑΜΕΙΣ (STRENGHTS)

  • Μικρός αριθμός παγκόσμιου στόλου.
  • Πλοία υψηλής τεχνολογίας.
  • Σχετικά καλό κόστος ναυπήγησης.
  • Δραστηριοποίηση σε πολλά μέρη.
  • Υψηλή κερδοφορία

B. ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ (WEAKNESSES)

  • Χρήση εξειδικευμένων πληρωμάτων.
  • Επικίνδυνο φορτίο.
  • Υψηλότερα κόστη έναντι ανταγωνιστών.

C. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (OPPORTUNITIES)

  • Εύκολη είσοδος στην αγορά.
  • Εξαγορά ανταγωνιστών.
  • Σταθερή αγορά με υψηλά ναύλα.
  • Στρατηγικές συμμαχίες.
  • Απόσπαση μεριδίου της αγοράς
  • Εύκολη επέκταση σε νέες γεωγραφικές περιοχές.

D. ΑΠΕΙΛΕΣ (THREATS)

  • Είσοδος ισχυρών ανταγωνιστών.

3.3 ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΟΙΑ LNG

A. ΔΥΝΑΜΕΙΣ (STRENGHTS)

  • Μικρός αριθμός παγκόσμιου στόλου.
  • Πλοία υψηλής τεχνολογίας.
  • Υψηλή κερδοφορία
  • Το LNG είναι οικολογικό καύσιμο φιλικό προς το περιβάλλον με μικρές εκπομπές ρύπων.

B. ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ (WEAKNESSES)

  • Χρήση εξειδικευμένων πληρωμάτων.
  • Επικίνδυνο φορτίο.
  • Υψηλότερα κόστη έναντι ανταγωνιστών.
  • Λίγες χώρες εισάγουν LNG

C. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (OPPORTUNITIES)

  • Εξαγορά ανταγωνιστών.
  • Σταθερή αγορά με υψηλά ναύλα.
  • Στρατηγικές συμμαχίες.
  • Μακροχρόνιες ναυλώσεις.
  • Υψηλή ζήτηση μετά το ατύχημα στην Ιαπωνία.

D. ΑΠΕΙΛΕΣ (THREATS)

  • Είσοδος ισχυρών ανταγωνιστών.
  • Αγωγοί φυσικού αερίου.
  • Απώλεια εσόδων από υποκατάστατα.